Kolej na Podróż

Kolej w Kanadzie – informacje dla pasażerów

Kolej w Kanadzie sprowadza się do kilkunastu połączeń dalekobieżnych, kilku kolei aglomeracyjnych wokół największych miast oraz nielicznych pociągów turystycznych. W artykule zebrałem najważniejsze informacje na temat podróży pociągiem po Kanadzie z odnośnikami do stron, z których dowiecie się więcej.

Ostatnia aktualizacja: 03.02.2023



Kolej w Kanadzie – spis treści

1. Rozkład jazdy i ceny
2. Połączenia kolejowe Kanada – Stany Zjednoczone
3. Pociąg The Canadian
4. Pociąg Rocky Mountaineer
5. Pociąg Royal Canadian
6. Muzea kolejnictwa
7. Koleje linowo-terenowe
8. Koleje turystyczne
9. Kolej na Nowej Fundlandii

Zastrzeżenie

Ze względu na znikome zainteresowanie artykuł jest aktualizowany raz na kilka lat i informacje mogą się zdezaktualizować. Jeśli wpis okaże się przydatny, będę wdzięczny za drobne wsparcie bloga, co pozwoli mi utrzymać i rozwijać projekt.

Kolej w Kanadzie

Linia kolejowa w dolinie rzeki Thompson (fot. dreamstime.com)

1. Rozkład jazdy i ceny

www.viarail.ca – strona internetowa Via Rail. Rozkład jazdy, połączenia, szczegółowe informacje na temat godzin otwarcia dworców itp. Dokładne trasy pociągów wraz z mapami.

W 2022 roku koleje kanadyjskie wycofały z oferty popularne bilety sieciowe pozwalające tanio podróżować pociągiem po Kanadzie. Pomimo zapowiedzi w trakcie aktualizacji artykułu nie były dostępne nowe oferty, które miały zastąpić zlikwidowane. Na stronie Via Rail dostępna jest zakładka ze zniżkami, gdzie powinny pojawić się nowe oferty po wprowadzeniu.

Mapa połączeń Via Rail

Kanada pociąg

Pociąg Prince Rupert – Prince George (fot. dreamstime.com)

2. Połączenia kolejowe Kanada – Stany Zjednoczone

W trakcie aktualizacji artykułu funkcjonowały następujące połączenia kolejowe pomiędzy Kanadą a Stanami Zjednoczonymi:

Adirondack  – połączenie pomiędzy Montrealem a Nowym Jorkiem. Czas przejazdu w jedną stronę to około 10 godzin.

Więcej informacji na stronie Amtrak

Amtrak Cascades – nazwa pociągów kursujących pomiędzy Vancouver a Seattle i dalej do Eugene. Również w tym przypadku czas przejazdu wynosi około 10 godzin.

Więcej informacji na stronie Amtrak

Maple Leaf – nazwa połączenia pomiędzy Toronto a Nowym Jorkiem. Czas przejazdu 12 i pół godziny.

Więcej informacji na stronie Amtrak 

3. Pociąg The Canadian

„The Canadian” to najbardziej znany kanadyjski pociąg kursujący trzy razy w tygodniu z Toronto do Vancouver i w drugą stronę. Z Toronto odjeżdża we wtorki, czwartki i soboty, natomiast z Vancouver we wtorki, piątki i niedziele.

Podróż pociągiem trwa 3 dni i 14 godzin, czyli np. jeżeli wyjedziemy z Toronto 2 sierpnia o godzinie 22:00, to w Vancouver będziemy dopiero 6 sierpnia o 9:42.

Zaletą są przepiękne krajobrazy oraz możliwość krótkiego spaceru po kilku miastach, szczególnie w kierunku Toronto – Vancouver. W Winnipeg pociąg ma 4 godziny postoju, w Edmonton godzinę, a w Jasper półtorej godziny.

Według informacji na stronie przewoźnika pociąg zestawiony jest z wagonów z fotelami wypoczynkowymi (Economy Class), kilku rodzajów wagonów sypialnych, wagonu restauracyjnego oraz wagonu panoramicznego (obserwacyjnego). Część wagonów została niedawno zmodernizowana. Najlepsza klasa to Prestige – luksusowe wagony sypialne przypominające hotel na kółkach.

Pociąg zatrzymuje się również na odludziu na przystankach na żądanie. Pasażerowie chcący wsiąść lub wysiąść na tych przystankach muszą to zgłosić co najmniej 48 godzin przed planowaną podróżą.

Toronto dworzec

Dworzec kolejowy w Toronto (fot. dreamstime.com)

NAJWAŻNIEJSZE STACJE NA TRASIE POCIĄGU:

Toronto – stacja początkowa pociągu. Więcej w dolnej części artykułu.

Washago – mała, zabytkowa stacyjka na pustkowiu nad dużym jeziorem Couchiching. Wokół jeziora szlaki spacerowe. 20 kilometrów od Washago 30-tysięczne miasto Orillia – muzeum policyjne OPP i Muzeum Historii i Sztuki.

Parry Sound – miasteczko (ok. 6,5 tys. mieszkańców) nad jeziorem Huron – czwartym co do wielkości jeziorem świata. Atrakcja turystyczna to rejsy promami po jeziorze.

Sudbury Junction – stacja kolejowa na przedmieściach miasta Greater Sudbury (widnieje również pod nazwą Subrury). Średniej wielkości miasto (ok. 160 tys. mieszkańców), bardzo rozległe, na terenie Sudbury znajduje się ponad 100 jezior. Najpopularniejsze miejsce dla turystów to centrum nauki Science North.

Capreol – maleńkie miasteczko. Utworzono tu muzeum kolejowe Northern Ontario Railroad Museum and Heritage Center.

Sioux Lookout – pięciotysięczne miasteczko. Poza jeziorem nie ma tu atrakcji turystycznych, ale należy odnotować, bowiem to jedno z większych miasteczek na trasie pociągu The Canadian.

Minaki – stacja na pustkowiu pomiędzy jeziorami. Godna uwagi ze względu na zabytkowy drewniany budynek.

Winnipeg – jedno z największych kanadyjskich miast (ok. 450 tys. mieszkańców), znane z drużyny NHL. Duży dworzec kolejowy wyremontowany w 2011 roku. Dominuje zabudowa współczesna, najważniejsze zabytki to Stary Ratusz, katedra św. Bonifacego oraz budynek władz prowincji Manitoba. Warto zobaczyć Królewskie Muzeum Lotnictwa, choć w przewodnikach i mediach reklamowane jest Muzeum Praw Człowieka. W Winnipeg znajduje się też niewielkie muzeum kolejnictwa. Z Winnipeg można się przejechać pociągiem do Churchill – trasa podobno piękna.

Portage La Prairie – kilkunastotysięczne miasteczko położone 47 kilometrów od Winnipeg. Całkiem ładna zabudowa, jezioro w kształcie półksiężyca (Crescent Lake), aquapark Splash Island Park. Kilka kilometrów od centrum skansen Fort La Reine Museum.

Saskatoon – największe miasto prowincji Saskatchewan (ok. 246 tys. mieszkańców). Renomowany uniwersytet, ogród zoologiczny, kilka atrakcji przyrodniczych, galerie sztuki, interesujące muzeum wielotematyczne Western Development Museum oraz Muzeum Nauk Przyrodniczych.

Edmonton – stolica prowincji Alberta, ponad 930 tysięcy mieszkańców. W centrum sporo drapaczy chmur. Miasto kojarzy się głównie z drużyną NHL oraz Uniwersytetem Alberty. Najciekawsza atrakcja to Fort Edmonton Park – muzeum w stylu skansenu. Atrakcja dla rodzin – park wodny, ogród botaniczny, ogród zoologiczny, kilka interesujących muzeów – Muzeum Lotnictwa, Królewskie Muzeum prowincji Alberta, czy Centrum Nauki TELUS. Dużo kasyn.

Jasper – małe miasteczko; baza wypadowa do wycieczek po Parku Narodowym Jasper. Ponadto planetarium.

Kamloops North Station – jedna ze stacji kolejowych w mieście Kamloops (ok. 90 tys. mieszkańców). Samo miasto przeciętne pod względem architektonicznym, natomiast w pobliżu szerokie możliwości aktywnego wypoczynku – pola golfowe, spływy kajakowe, szlaki turystyczne i tym podobne.

Abbotsford – średniej wielkości miasto (ok. 130 tys. mieszkańców), położone niedaleko Vancouver i 3 kilometry od granicy ze Stanami Zjednoczonymi. Uniwersytet i ładny park. Zatrzymują się tu tylko pociągi jadące w stronę Vancouver.

Vancouver – należy do najbardziej znanych kanadyjskich miast przede wszystkim dzięki Zimowym Igrzyskom Olimpijskim w 2010 roku, a także dzięki rankingom najlepszych miast do życia, w których od lat pojawia się na czołowych miejscach. Istotnie, Vancouver może poszczycić się licznymi atrakcjami turystycznymi, piękną przyrodą, spokojem, ale również wysokimi kosztami życia. Miasto z pewnością warto odwiedzić, choć największa część zabudowań z czasów zimowej olimpiady znajduje się w oddalonym o 100 kilometrów kurorcie Whistler,, podziwiając piękne krajobrazy za oknami klimatyzowanych, wygodnych wagonów.

Kanada kolej

Linia kolejowa w Kanadzie (fot. dreamstime.com)

4. Rocky Mountaineer

Rocky Mountaineer to znany pociąg wycieczkowy kursujący po różnych kanadyjskich trasach. Zestawiony jest z klimatyzowanych, nowoczesnych, panoramicznych wagonów z przeszklonym dachem (klasa Golden Leaf). Pasażerowie mają zapewnione wyżywienie podczas podróży oraz noclegi w hotelach. Dostępne są trzy klasy: Red Leaf, Silver Leaf oraz Golden Leaf. Od normalnych wagonów bezprzedziałowych z miejscami do siedzenia, po piętrowe wagony panoramiczne. Przykładowa wycieczka:

First Passage to the West

Trasa: Vancouver – Kamloops – Lake Louise – Banff – Calgary

Wycieczka trwa 6 dni, w tym pięć nocy. Tylko dwa dni pasażerowie podróżują pociągiem, natomiast trzy dni przeznaczone są na przejazdy wypożyczonymi samochodami (w cenie). Wszystkie noce w hotelach, w cenie dwa śniadania i dwa lunche na pokładzie pociągu.

Na stronie internetowej jest wiele propozycji wycieczek. Są bardzo drogie, lecz popularne.

Pod marką Rocky Mountaineer kursuje również pociąg jeszcze kilka lat temu znany jako Whistler Mountaineer.

Więcej informacji o ofertach na stronie internetowej pociągu.

Strona internetowa: www.rockymountaineer.com

Rocky Mountaineer

Pociąg Rocky Mountaineer (fot. dreamstime.com)

5. Royal Canadian Pacific

Royal Canadian Pacific to kanadyjski luksusowy pociąg wycieczkowy znany na całym świecie. Pociągi zestawione są ze stylowych wagonów retro z przedziałami sypialnymi przypominającymi mieszkanie. Wszystko urządzone z przepychem. Luksusowa podróż po Kanadzie to niezapomniane przeżycie. Dotychczas przewoźnik oferował kilka tras po najpiękniejszych zakątkach Kanady. W cenie był zawarty między innymi transfer na lotnisko oraz bankiet powitalny.

Od 2015 roku pociąg kursuje jako pociąg czarterowy, czyli pociągi uruchamiane są na specjalne zamówienie większych grup. Nie przewiduje się ogólnodostępnych wycieczek dla turystów indywidualnych.

Strona internetowa: www.royalcanadianpacific.com

6. Muzea kolejnictwa w Kanadzie

Na terytorium Kanady działa kilkanaście muzeum kolejnictwa, od dużych i reprezentacyjnych placówek, po maleńkie muzea prowadzone przez lokalnych miłośników kolei. Krótko opisałem tylko najważniejsze z nich, prezentujące kolej w Kanadzie w minionych dekadach.

Canadian Railway Museum

Duże muzeum kolejnictwa znane też pod nazwą „Exporail”. Muzeum mieści się w mieście Saint-Constant blisko Montrealu, skąd dojedziemy do muzeum pociągiem podmiejskim (stacja Saint-Constant, linia CA).

Muzeum zbiera świetne recenzje i może pochwalić się bogatą kolekcją wagonów i lokomotyw z różnych okresów funkcjonowania kolei w Kanadzie (ponad 140 sztuk). Od połowy maja do października czynna jest także wystawa taboru przed halą muzeum. Od połowy maja do października można się przejechać koleją miniaturową, zabytkowym tramwajem a także pociągiem pasażerskim z wagonem retro (ten ostatni tylko w niedziele).

Zwiedzającym udostępniono ok. 25 000 dokumentów i innych eksponatów związanych z historią kolei w Kanadzie.

Strona internetowa: www.exporail.org

Winnipeg Railway Museum

Muzeum kolejnictwa na dworcu kolejowym Winnipeg Union Station. Ekspozycję umieszczono na torach 1 i 2. Wśród eksponatów znajdziemy między innymi lokomotywę parową Countess of Dufferin, lokomotywy spalinowe i elektryczne, stare wagony, urządzenia techniczne oraz wystawę dotyczącą historii kobiet w kolejach kanadyjskich.

Strona internetowa: www.wpgrailwaymuseum.com

Alberta Railway Museum

Muzeum położone na pustkowiu 10 kilometrów od Edmonton. Placówka prowadzona przez wolontariuszy. Jak na muzeum tego typu kolekcja jest imponująca – zgromadzono ponad 75 wagonów, lokomotyw, drezyn i pojazdów technicznych. Ponadto organizowane są krótkie przejażdżki pociągami retro. Jak podaje strona internetowa muzeum, jest to trzecie pod względem wielkości muzeum kolejnictwa w Kanadzie.

Muzeum polecane przez internautów. Dużo osób zwraca uwagę, iż dojazd jest fatalnie oznaczony i łatwo przegapić to miejsce.

Strona internetowa: www.albertarailwaymuseum.com

Toronto Railway Museum

Muzeum kolejnictwa w centrum Toronto, w pobliżu słynnej wieży CN Tower. Część pojazdów wystawiona jest w parku i można je obejrzeć bezpłatnie, natomiast część kolekcji, symulator lokomotywy oraz inne eksponaty stoją w budynku dawnej lokomotywowni, gdzie wstęp jest płatny. W sezonie kursuje również kolejka miniaturowa. Oceny internautów są podzielone, część osób ocenia muzeum bardzo nisko, część uważa, iż miejsce warto odwiedzić, szczególnie jeżeli towarzyszy nam dziecko.

Strona internetowa: www.torontorailwaymuseum.com/

Northern Ontario Railroad Museum & Heritage Centre

Nieduże muzeum kolejnictwa w Capreol (zatrzymuje się tu pociąg The Canadian), niedaleko Sudbury. Muzeum podzielone jest na trzy części. Pierwsza znajduje się w wiktoriańskim domu z 1916 roku – tutaj urządzono herbaciarnię, sklep z pamiątkami i toalety dla zwiedzających, a kilka pokoi zamieniono na wystawy. Oprócz pokoju poświęconego kolei przygotowano pokój poświęcony historii przemysłu drzewnego i przemysłu górniczego w regionie oraz wystawę starych urządzeń używanych w szeroko pojętej łączności i telegrafii.

Za wspomnianym domem rozciąga się tzw. Prescott Park, w którym można obejrzeć zabytkowe lokomotywy i wagony. Park jest niewielki, więc i eksponatów jest niezbyt dużo, natomiast są dobrze utrzymane.

Trzecia część mieści się w budynku dawniej służącym władzom miejskim, policji i straży pożarnej, przejętym przez muzeum w 2011 roku. Poza biblioteką naukową w budynku urządzono kilka wystaw tematycznych dotyczących między innymi więziennictwa, fryzjerstwa i sportu. Kolej reprezentuje makieta kolejowa.

Strona internetowa: normhc.ca

Muzeum Kolejnictwa w Toronto (fot. Bernard Spragg NZ, GNU, flickr.com)

7. Koleje linowo-terenowe

Na terenie Kanady działają prawdopodobnie tylko cztery koleje linowo-terenowe.

Funiculare du Vieux Quebec

Kolej linowo-terenowa o burzliwej historii i jedna z najpopularniejszych atrakcji miasta. Funikular zlokalizowany w dzielnicy Stary Quebec łączy Dolne Miasto z Górnym Miastem, czyli miejsca, gdzie mieści się najwięcej atrakcji turystycznych. Linia kolejowa jest bardzo stroma, według internautów zaletą przejazdu są piękne widoki z wagoniku.

Kolej została wybudowana w 1897 roku. W 1945 roku została zniszczona przez pożar. W 1996 roku brytyjska turystka zginęła w wypadku spowodowanym awarią hamulca – wagonik kolei zjechał na dolną stację i rozbił się. Przez dwa lata od wypadku kolejka była nieczynna. Obecnie funkcjonuje bez zakłóceń.

www.funiculaire-quebec.com

Falls Incline Railway

Krótka linia kolei linowo-terenowej w pobliżu Wodospadów Niagara. Pozwala w łatwy sposób dostać się z ulicy pełnej hoteli i kasyn w pobliże wodospadu. Wagoniki klimatyzowane.

Kolejka została wybudowana w 1966 roku, w 2013 roku przeszła remont generalny; wymieniono również wagoniki z otwartych na klimatyzowane.

Podobno najwolniejsza kolej linowo-terenowa na świecie.

Długość trasy to 59,8 m, nachylenie 30 stopni, a prędkość 1 metr na sekundę. W każdym wagoniku zmieści się 40 pasażerów.

Strona internetowa: www.niagaraparks.com/niagara-falls-attractions/falls-incline-railway.html

Shaw Conference Centre

Szklana winda na torach w Shaw Conference Centre w Edmonton. Brak szczegółowych danych.

River Valley Railway

Kolej linowo-terenowa w Edmonton, wybudowana w latach 2016-2017. Funikular wybudowano wzdłuż drewnianych schodów, a teren wokół przekształcono w malowniczy park.

Quebec kolej

Quebec – kolej linowo-terenowa (fot. dreamstime.com)

8. Koleje turystyczne

Kolej w Kanadzie to także koleje turystyczne. W odróżnieniu od pociągów rozkładowych, kursują nieregularnie, najczęściej w sezonie letnim, choć nie jest to regułą.

Algoma Central Railway

Algoma Central Railway znana jest również pod nazwą Agawa Canyon Railway i należy do najpopularniejszych atrakcji turystycznych w prowincji Northern Ontario, przy czym trzeba nadmienić, że trasa kolei wiedzie przez miejsca chętnie odwiedzane przez turystów, znane z walorów przyrodniczych i wielu możliwości aktywnego spędzania czasu.

Pociąg pasażerski kursuje z Sault Ste do oddalonego o 475 kilometrów miasteczka Hearst, skąd kursuje autobus dowożący pasażerów do Cochrane.

Oprócz regularnego pociągu pasażerskiego kursuje kilka pociągów wycieczkowych na różnych trasach. Szczegółowe informacje na stronie internetowej.

Strona internetowa: agawatrain.com

Algoma

Algoma Central Railway (aut. Joe Ross, CC-BY, flickr.com)

Alberni Steam Train

Alberni Steam Train to popularna kolej retro na wyspie Vancouver. Kursuje w sezonie letnim ze stacji Port Alberni do przystanku McLean Mill znajdującego się w lesie. Trasę o długości 8 kilometrów pokonuje w 35 minut. Na stacji końcowej za dodatkową opłatą można zwiedzić młyn. W 2013 roku cena biletu za przejazd tam i z powrotem osoby dorosłej wynosiła 20 dolarów kanadyjskich, czyli około 61 złotych.

Pociągi zestawione są z parowozu wyprodukowanego w 1929 roku, po generalnym remoncie oraz zwykłych wagonów bez szyb. Poza kursami regularnymi uruchamiane są pociągi specjalne w wybrane dni poza sezonem.

Strona internetowa: albernisteamtrain.com

Alberni Steam Train

Alberni Steam Train (aut. Drew Jacksich, CC-BY, flickr.com)

Prairie Dog Central Railway

Popularna kolej retro kursująca w sezonie po krótkiej trasie niedaleko miasta Winnipeg. Pociągi rozpoczynają bieg na stacji Inkster Junction, po drodze zatrzymują się na stacjach Hitch’n Post, Grosse Isle, aby zakończyć przejazd w Warren. W pociągu nie ma toalet, dostępne są jedynie toalety na stacji Inkster Junction, a na stacjach Grosse Isle i Warren ustawiono toalety typu toi-toi. Pociągi zestawione są z parowozu i wagonów retro.

Strona internetowa: www.pdcrailway.com

Prairie Railway

Prairie Dog Central Railway (aut. Robert Lindsell, CC-BY, flickr.com)

Kamloops Heritage Railway

Kolej parowa kursująca w sezonie po krótkiej trasie pomiędzy Kamloops a Armstrong. Pociągi zestawione z lokomotywy parowej CNR 2141 „Spirit of Kamloops” oraz wagonów retro były bardzo popularne wśród turystów przyjeżdżających do Kamloops. Dużą popularnością cieszyły się także pociągi specjalne, między innymi „Spirit of Christmas” i „Ghost Train”.

Strona internetowa: www.kamrail.com

Kamloops

Kamloops Heritage Railway (aut. Andrew Bowden, CC-BY, flickr.com)

Fort Edmonton Park

Interesujący park (skansen) w Edmonton. Niektóre ulice w tym miejscu noszą swoje nazwy od lat, do których odnoszą się budynki i pomieszczenia na tych ulicach, np. 1846 Fort – A Fort Built on Fashion, 1905 Street – Thrilling Times, czy 1920 Street – Tough Times, Modern Times. Wśród atrakcji skansenu są przejażdżki pociągiem retro zestawionym z parowozu i wagonów retro oraz zabytkowymi tramwajami. Jak nietrudno się domyślić, pociąg i tramwaje kursują po krótkich trasach, ale ze względu na otoczenie na pewno będzie to niezapomniana podróż.

Strona internetowa: www.fortedmontonpark.ca

Edmonton Park

Kolej w Fort Park Edmonton (aut. Mack Male, CC-BY-SA, flickr.com)

Heritage Park Historical Village

Równie interesujący skansen w Calgary. Mnóstwo eksponatów, pomieszczeń, wystaw, idealny na rodzinną wizytę. Po skansenie również kursuje pociąg retro zestawiony z parowozu i wagonów retro. Przejazdy odbywają się codziennie od maja do sierpnia oraz w weekendy we wrześniu.

Strona internetowa: www.heritagepark.ca

Calgary

Pociąg w skansenie w Calgary (aut. Bernard Spragg, GNU, flickr.com)

Bear Creek Park Train

Kolej parkowa kursująca po parku w Beer koło Surrey. Oddana do użytku w 1996 roku wozi pasażerów po krótkiej okrężnej trasie. Przejazd trwa zaledwie 10 minut.

Strona internetowa: www.bctrains.com

BC Forest Discovery Centre

Pociąg kursujący w wybrane dni oraz w sezonie letnim na krótkiej trasie po wyspie Vancouver, wokół jeziora Somenos.

Strona internetowa: www.bcforestdiscoverycentre.com.

Fort Steele Steam Railway

Pociąg retro kursujący w sezonie letnim po skansenie w Fort Steele. Pociągi odjeżdżają ze stacji początkowej co półtorej godziny od 11:30 do 16:30. Przejazd trwa zaledwie 20 minut, jak informuje zarządca, pozwala to jednak poczuć atmosferę minionych czasów.

Wagon kolei w Fort Steele (aut. Jason L, CC-BY-SA, flickr.com)

Huntsville & Lake of Bays Railway

Pociągi retro kursujące w wybrane dni pomiędzy Huntsville – Fairy Lake. Zwykle obsługiwane prze parowozy, ale nie zawsze. Na stronie internetowej znajdowały się nieaktualne informacje.

Strona internetowa: www.portageflyer.org

Port Stanley Terminal Rail

Kolej turystyczna kursująca od ponad 30 lat w malowniczej wiosce Port Stanley, położonej nad brzegiem jeziora. Przejazdy odbywają się od marca do grudnia najczęściej w weekendy, jedynie w sezonie letnim pociągi kursują codziennie. Trasa pociągu liczy 11 kilometrów. N

Strona internetowa: www.pstr.on.ca

South Simcoe Railway

Pociągi parowe kursujące z Tottenham do Beeton. Pasażerowie mogą się przejechać pociągiem zestawionym z parowozu i wagonów retro z lat dwudziestych ubiegłego wieku, oczywiście odnowionych. Przejazd tam i z powrotem trwa około 50 minut. Pociągi kursują w wybrane dni, rozkład jazdy na stronie internetowej.

Strona internetowa: www.steamtrain.ca

Simcoe Railway

South Simcoe Railway (aut. Peter Broster, CC-BY, flickr.com)

Waterloo Central Railway

Pociągi parowe z Waterloo do St Jacobs. Pociągi kursują w wybrane dni tygodnia od ostatniej niedzieli marca do ostatniej niedzieli października. Przejazd w jedną stronę trwa 45 minut, w ciągu dnia kursują 3 pociągi w każdą stronę.

Strona internetowa: waterloocentralrailway.com

York Durham Heritage Railway

Pociągi retro na trasie Uxbridge – Stouffville kursujące w wybrane dni. Przejazdy odbywają się w każdą niedzielę od czerwca do końca października. Pociągi zestawione są najczęściej z lokomotywy spalinowej, wagonów z lat pięćdziesiątych ubiegłego wieku, wagonu z lat dwudziestych ubiegłego wieku oraz wagonu bagażowego przerobionego na wagon obserwacyjny.

Strona internetowa: www.ydhr.ca

9. Kolej na Nowej Fundlandii

Obecnie po Nowej Fundlandii nie jeżdżą pociągi, ale przez prawie sto lat wyspa posiadała największą sieć kolei wąskotorowych w Ameryce Północnej. O czasach kolei na wyspie przypomina jedynie Railway Coastal Museum.

W XIX wieku Nowa Fundlandia była dominium brytyjskim – wyspą niezbadaną, pozbawioną infrastruktury i o surowym klimacie. Przypuszczano jednak, że na wyspie zostaną odkryte bogate złoża mineralne, które przyciągną inwestorów oraz umożliwią rozwój wyspy. Duże nadzieje pokładano też w przemyśle drzewnym i rolnictwie.

Prace nad budową linii kolejowej prowadzącej przez wyspę rozpoczęto w 1881 roku. Miejscowy samorząd zaciągnął ogromną pożyczkę na realizację projektu. W 1884 roku linia dotarła do Harbour Grace, lecz wkrótce po tym firma Newfoundland Railway Company ogłosiła bankructwo i potrzebny był kolejny zastrzyk gotówki.

W latach 1882-1897 pociągi kursowały po fragmentach linii. W 1898 roku budowa linii i kilku odgałęzień została ukończona. 29 czerwca 1898 roku po raz pierwszy wyjechał w trasę pociąg ze Saint Jonh’s do Port Aux Basques, gdzie dotarł o 22:45 następnego dnia. Pociąg jadący z zachodu na wschód przez całą wyspę pokonywał 546 mil (ok. 879 km) w ciągu 28 godzin; pasażerowie mogli wsiadać i wysiadać gdziekolwiek.

Kursowanie kolei oraz niekorzystne kontrakty władz z rodziną Reidów – Kanadyjczyków zarządzających budową kolei, a później koleją, rujnowały budżet. Mimo to w latach 1910-1915 wybudowano kolejne linie kolejowe, a czasy pierwszej wojny światowej były okresem dobrobytu dla Nowej Fundlandii, dzięki czemu można było zainwestować spore pieniądze w rozwój infrastruktury nie tylko kolejowej.

Kolej nadal przynosiła ogromne straty. W latach trzydziestych XX wieku wyremontowano część głównej linii, natomiast na niektórych liniach bocznych wstrzymano ruch. Dominium Nowej Fundlandii stało się niewypłacalne, a w 1934 roku zawieszono na czas nieokreślony instytucje samorządowe.

Parowóz pomnik w Corner Brook (aut. Robert Schmidt, CC-BY, flickr.com)

Druga wojna światowa oznaczała obecność wojsk alianckich i budowę baz wojskowych. Z nowofundladzkich portów wypływały konwoje statków w stronę Europy. Kolej przeżywała renesans, ruch był ogromny; po raz pierwszy od budowy przynosiła zyski.

W 1949 roku na mocy referendum Nowa Fundlandia stała się częścią Kanady. Pod koniec lat pięćdziesiątych i na początku sześćdziesiątych ubiegłego wieku wyremontowano główną linię, sprowadzono też lokomotywy spalinowe, które zastąpiły wysłużone parowozy. Pociąg z Saint John’s do Port Aux Basques jechał przez 22 godziny, co nie było zawrotną prędkością i zniechęcało do podróżowania, aczkolwiek jeśli wierzyć źródłom, podróż była przyjemna i miała osobliwy urok.

Dawna linia kolejowa w okolicach Trinity Loop (aut. Brian Summers., CC-BY-ND, flickr.com)

W 1969 roku koleje kanadyjskie Canadian National Railways (CN) uruchomiły komfortowe przewozy autokarowe pomiędzy Saint John’s a Port Aux Basques. Autokary pokonywały trasę w 14 godzin, czyli osiem godzin krócej niż pociąg. Oznaczało to początek końca kolei pasażerskiej na Nowej Fundlandii.

Przewozy towarowe również nie wytrzymywały rosnącej konkurencji ze strony samochodów ciężarowych i samolotów.

Spadek przewozów oznaczał rosnące straty kolei. Już pod koniec lat siedemdziesiątych XX wieku władze centralne zaczęły rozważać likwidację kolei. Plany likwidacji spotkały się z protestami mieszkańców, w związku czym opracowano pięcioletni plan przewidujący restrukturyzację kolei na wyspie, co miało doprowadzić do zmniejszenia strat, a nawet wypracowania zysków przez kolej.

Plan nie wypalił i w 1985 roku podjęto decyzję o stopniowej likwidacji kolei. Zaoszczędzone pieniądze miały zostać przeznaczone na rozbudowę sieci szybkich dróg i autostrad na wyspie.

Gwoździem do trumny okazało się zniszczenie mostu kolejowego nad rzeką Robinson w 1986 roku; przez dwa miesiące główna linia była nieczynna. Naprawa pochłonęła ogromne pieniądze i stała się kolejnym argumentem przeciwników kolei w negocjacjach dotyczących przyszłości jej funkcjonowania.

20 czerwca 1988 roku ogłoszono decyzję o likwidacji kolei w ramach programu „Drogi za tory”.

Pozostałości po linii kolejowej po przejściu huraganu Igor (aut. Brian Summers., CC-BY-ND, flickr.com)

Ostatni pociąg w Nowej Fundlandii wyjechał w trasę 30 września 1988 roku. Niecały miesiąc później rozpoczęto rozbiórkę linii kolejowych, a w 1990 roku ostatnie fragmenty torów zostały rozebrane. Szyny sprzedano na złom, większość taboru również zezłomowano, część lokomotyw sprzedano do Nigerii lub przewoźnikom towarowym w Kanadzie.

W 1997 utworzono ścieżkę edukacyjną T’Railway – szlak turystyczny z tabliczkami informującymi o historii kolei.

Zachowały się niektóre stacje kolejowe, w kilku miejscach stoją stare wagony, a historię kolei na Nowej Fundlandii możemy poznać w Railway Coastal Museum w Saint John’s.

Strona internetowa muzeum: www.railwaycoastalmuseum.ca

 

%d bloggers like this: